Psychoonkologia to stosunkowo nowa dziedzina nauki, która jest pewnego rodzaju hybrydą psychologii oraz onkologii. Psychoonkolodzy skupiają się na niesieniu pomocy terapeutycznej osobom, u których zdiagnozowano nowotwory oraz ich najbliższym.
Wsparcie tego typu jest bezcenne, gdy walka o życie Pacjenta drastycznie odbija się nie tylko na nim, ale także na kondycji psychicznej osób szczególnie mu bliskich – rodziców, małżonków czy dzieci. Na czym polega wsparcie psychoonkologów? Kto może skorzystać z takiej pomocy? Tego wszystkiego dowiesz się z artykułu, który dla Ciebie przygotowaliśmy.
Psychoonkologia to interdyscyplinarna dziedzina nauki, która jest połączeniem psychologii oraz onkologii. W swojej codziennej pracy psychoonkolodzy skupiają się na niesieniu pomocy osobom, które zmagają się z różnego rodzaju chorobami onkologicznymi. Co istotne, specjaliści tego typu niosą wsparcie psychologiczne nie tylko Pacjentom walczącym z nowotworami, ale także ich bliskim – dla nich bowiem przytłaczająca diagnoza jest zwykle równie ciężka, jak dla samych chorych. Takie wsparcie w trudnych chwilach jest szczególnie istotne, ponieważ rodziny, które rozumieją czym jest nowotwór i wiedzą, jak może przebiegać walka z nim, są w stanie skuteczniej wspierać Pacjentów i wiedzą, jak z nimi rozmawiać oraz podnosić na duchu.
W skrócie więc, psychoonkologia skupia się na:
• niesieniu pomocy psychologicznej Pacjentom zmagającym się z chorobami nowotworowymi;
• niesieniu pomocy psychologicznej rodzinom chorych oraz przekazywaniu im wiedzy z zakresu komunikowania się z Pacjentem i wspieraniu go w walce z chorobą;
• szerzenie wiedzy na temat nowotworów, profilaktyki, metod samobadania itd.
Psychoonkolodzy w swojej codziennej pracy wykorzystują różne formy wsparcia Pacjentów oraz ich bliskich, przy czym każdorazowo metodę dobierają odpowiednio do etapu zaawansowania choroby, a także ogólnej kondycji psychofizycznej chorego lub osoby szczególnie mu bliskiej.
Przykładowe metody niesienia pomocy psychoonkologicznej to:
• ACT – to terapia polegająca na wspieraniu chorego w taki sposób, aby zaczął on akceptować sytuację, w której się znalazł, skupił się na tym co „tu i teraz” oraz zaczął dostrzegać pozytywne strony w zwykłych, codziennych zdarzeniach;
• Metoda Simontona – w tym przypadku wsparcie psychoonkologiczne skupia się na działaniach zmierzających do poprawy kondycji emocjonalnej chorych, którzy z reguły, po poznaniu diagnozy, mają poczucie beznadziei i z góry zakładają, że nie uda im się wygrać walki z nowotworem. Co do zasady, terapia ma minimalizować lęk i stres związany z chorobą, pozwalać czerpać większą radość z życia, budować w Pacjencie większą wiarę w wyzdrowienie, motywować go do leczenia, poprawić jego zaufanie do lekarzy oraz ułatwić mu komunikację z bliskimi w obliczu choroby, z jaką musi się zmagać.
Dobry psychoonkolog to osoba, która nie tylko ukończyła studia psychologiczne, ale także posiada specjalizację z zakresu psychoonkologii. Oprócz psychoonkologów posiadających odpowiednie certyfikaty potwierdzające ich wiedzę, ważnym wsparciem dla Pacjentów i ich bliskich mogą być psycholodzy, którzy specjalizują się w pracy z osobami chorującymi na różnego rodzaju nowotwory. Profesjonalnego wsparcia psychoonkologicznego najlepiej szukać w Centrach Onkologii, które współpracują z tego typu specjalistami, a także wśród ekspertów zrzeszonych w tzw. Polskim Towarzystwie Psychoonkologicznym.
Psychoonkologia jest niezwykle ważna i pomocna na każdym etapie zaawansowania choroby.
• Początek choroby
Po postawieniu diagnozy, zarówno u Pacjenta, jak i jego bliskich pojawiają się bardzo zmienne, a zarazem niezwykle intensywne emocje. Rolą psychoonkologa jest na tym etapie między innymi wyjaśnienie na czym polega choroba i próba oswojenia Pacjenta oraz osób mu najbliższych z tym tematem. Psychoonkolog motywuje także Pacjenta do podjęcia leczenia i edukuje – obala popularne mity, tłumaczy zawiły żargon medyczny i omawia emocje, które mogą się pojawić.
• Podjęcie leczenia
Wsparcie psychoonkologiczne jest nieocenione również na etapie podjęcia leczenia. W tym czasie psychoonkolodzy skupiają się głównie na wspieraniu Pacjenta oraz jego bliskich w procesie leczenia. Na drodze do odzyskania zdrowia i pełni sił witalnych ważne jest między innymi zminimalizowanie stresu (zarówno Pacjenta, jak i osób mu najbliższych) związanego z niepewną przyszłością i kryzysową sytuacją, w jakiej wszyscy się znaleźli.
• Zaawansowane etapy leczenia i jego zakończenie
Bez względu na to, jakie będą skutki podjętego leczenia, Pacjent oraz jego najbliższa rodzina będą silnie odczuwać ogromną zmianę w życiu i strach związany z długim leczeniem. Zadaniem psychoonkologa na koniec leczenia jest pomoc w uporaniu się z trudnymi przeżyciami, do których doprowadziła choroba nowotworowa. Specjalista na tym etapie podejmuje więc działania, które mają na celu zwiększyć poczucie wartości Pacjenta i jego pewność siebie, co z kolei pozwoli jemu i jego bliskim łatwiej przetrwać ten niezwykle trudny i pełen niepewności czas.
Przeczytaj również:
Rola diety, sportu i psychoonkologii w leczeniu nowotworów krwi
Jak wspierać bliskich chorych na nowotwory krwi podczas leczenia hematoonkologicznego?