W ostatnich latach pojawia się coraz więcej Pacjentów kwalifikujących się do przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych. To skutek starzejącego się społeczeństwa gdyż wraz z wiekiem rośnie ryzyko zaburzeń genetycznych powodujących nowotwory.
Współczesna medycyna potrafi również dużo skuteczniej wykrywać choroby nowotworowe krwi. Aby jednak przeprowadzić transplantację krwiotwórczych komórek macierzystych, potrzebny jest zgodny Dawca – „bliźniak genetyczny”.
Co właściwie oznacza pojęcie „bliźniak genetyczny”? Jest określenie potoczne, które przyjęło się w świadomości społecznej, a nie termin medyczny. Takim mianem określamy osobę, której antygeny zgodności tkankowej są takie same, jak nasze własne. Zgodność, która pozwala na wykonanie przeszczepienia wynosi 9-10 cech tkankowych, w wyjątkowych sytuacjach – 8. Im wyższa jest zgodność, tym większe szanse na powodzenie przeszczepienia. Nie ma natomiast znaczenia grupa krwi - po przeszczepieniu, wraz z komórkami macierzystymi Dawcy, Biorca przejmuje jego grupę krwi.
Nasz genotyp jest niezwykle różnorodny, więc szanse na znalezienie „bliźniaka genetycznego” są bardzo niskie. Prawdopodobieństwo wynosi 1: 20 000, a w przypadku rzadkiego genotypu aż 1 do kilku milionów. Tylko 25 procent przeszczepień to te wykonane dzięki dawcom rodzinnym. Pozostałe 75 procent Pacjentów musi szukać Dawcy niespokrewnionego.
Najpierw sprawdza się, czy ktoś z rodziny może zostać Dawcą – największe szanse są wśród rodzeństwa. Natomiast dzisiejsze rodziny są bardzo małe. Często pacjent ma tylko brata lub siostrę, a coraz częściej nie ma rodzeństwa wcale. Jednak nawet posiadanie wielu braci i sióstr nie daje pewności znalezienia zgodnego Dawcy. Jeśli poszukiwania wśród rodziny nie dadzą rezultatu, przeszukuje się bazy niespokrewnionych potencjalnych Dawców. W Polsce istnieje kilka tzw. Ośrodków Poszukujacych – to właśnie te podmioty są odpowiedzialne za sprawdzenie, czy wśród zarejestrowanych osób jest zgodny z chorym niespokrewniony Dawca. Jeśli taka osoba znajdzie się np. w bazie Fundacji DKMS – kontakt z potencjalnym Dawcą podejmuje właśnie Fundacja.
W bazie Fundacji DKMS jest zarejestrowanych ponad 1.7 mln osób, a jednak nadal co 5 Pacjent nie znajduje zgodnego Dawcy. Od decyzji każdego z nas zależy, czy w razie potrzeby nasz „bliźniak genetyczny” może liczyć na naszą pomoc.