1 mln zarejestrowanych dawców szpiku - dlaczego to wciąż za mało?

Na świecie zarejestrowanych jest ponad 30 mln potencjalnych Dawców szpiku, w samej Polsce – ponad 1 mln. Codziennie 19 Dawców z baz Fundacji DKMS oddaje krwiotwórcze komórki macierzyste. To jednak wciąż za mało! Aż co piąty Pacjent nadal nie znajduje swojego „bliźniaka genetycznego” i nie ma szans na przeszczepienie, które niejednokrotnie jest jedyną szansą dla chorego na powrót do zdrowia. Dlaczego tak trudno znaleźć odpowiedniego Dawcę?

Niełatwo znaleźć „bliźniaka genetycznego”

Nasz genotyp jest niezwykle różnorodny, więc szanse na znalezienie „bliźniaka genetycznego” są bardzo niskie. Prawdopodobieństwo wynosi 1: 20 000, a w przypadku rzadkiego genotypu aż 1 do kilku milionów. „Bliźniak genetyczny” to osoba, której antygeny zgodności tkankowej są takie same, jak nasze własne. Zgodność, która pozwala na wykonanie przeszczepienia wynosi 9-10 cech tkankowych, w wyjątkowych sytuacjach – 8. Im wyższa jest zgodność, tym większe szanse na powodzenie przeszczepienia. tym niższe ryzyko pojawienia się reakcji „przeszczep przeciwko gospodarzowi”. Nie ma natomiast znaczenia grupa krwi - po przeszczepieniu, wraz z komórkami macierzystymi Dawcy, Biorca przejmuje jego grupę krwi. .

Dawca z rodziny to tylko 25 procent przypadków

Tylko 25 procent Pacjentów potrzebujących przeszczepienia znajduje zgodnego Dawcę w rodzinie. Przy kwalifikacji Dawców rodzinnych stosuje się nieco mniej rygorystyczne kryteria. Każda sytuacja jest rozważana indywidualnie, biorąc pod uwagę aspekty medyczne, prawne i etyczne, które nie zawsze mogą być jednoznaczne. Plusem przy przeszczepieniach rodzinnych jest to, że oprócz zgodności antygenów HLA, dzieci od tych samych rodziców mają również podobne inne geny, co zmniejsza ryzyko powikłań po transplantacji. .

Dr Tigran Torosian, lekarz hematolog, Dyrektor Medyczny Fundacji DKMS

„Każdego roku tylko w Polsce 700 pacjentów zostaje zakwalifikowanych do przeszczepienia i będzie potrzebowało swojego Dawcy. Łatwiej znaleźć Dawcę niespokrewnionego niż rodzinnego. Zwykle mamy jedno, góra trójkę rodzeństwa, więc statystycznie częściej trafia się dawca niespokrewniony, zarejestrowany w bazie światowej wśród ponad 30 milionów Dawców.”

W 75 procentach przypadków potrzebny jest Dawca niespokrewniony

75 procent Pacjentów, którzy nie znajdują swojego Dawcy w rodzinie, potrzebuje Dawcy niespokrewnionego. W takich sytuacjach rozpoczyna się poszukiwanie zgodnego dawcy w rejestrach krajowych i zagranicznych. Im więcej osób będzie zarejestrowanych jako potencjalni Dawcy, tym większa będzie szansa na znalezienie osoby, której zgodność tkankowa pozwoli na przeprowadzenie przeszczepienia. W momencie znalezienia zgodnego genetycznie Dawcy, Ośrodek Dawców Szpiku, w którym jest on zarejestrowany, kontaktuje się z daną osobą i koordynuje wszystkie działania zmierzające do pobrania krwiotwórczych komórek macierzystych oraz samą procedurę pobrania. Dawca jest ponadto otoczony opieką po oddaniu komórek – ma m.in. zapewnione badania kontrolne, a jego stan zdrowia monitorowany jest przez 10 lat po pobraniu.

Ewa Magnucka – Bowkiewicz, Prezes Fundacji DKMS

"Jak pokazują statystyki, w ciągu 10 lat od rejestracji, maksymalnie 5 na 100 zarejestrowanych osób zostaje Dawcą. Na zostanie Dawcą wcześniej niż w ciągu 10 lat, wyższe szanse mają osoby młode. 1% z nich zostaje faktycznym Dawcą w ciągu pierwszego roku od rejestracji."

W Polsce co godzinę ktoś dowiaduje się, że ma białaczkę, czyli nowotwór krwi. Tę diagnozę słyszą rodzice małych dzieci, młodzież, dorośli. Bez względu na wiek – każdy może zachorować. Na szczęście każdy może też pomóc. Dla wielu chorych jedyną szansą na życie jest przeszczepienie szpiku lub komórek macierzystych od niespokrewnionego Dawcy.