Rozmowa z Agatą Szade - laureatką I edycji „Grantu Naukowego Fundacji DKMS”
Misją naszej fundacji jest znalezienie Dawcy komórek krwiotwórczych dla każdego chorego potrzebującego transplantacji. Fundacja angażuje się również w projekty, które mają na celu poprawę jakości leczenia Pacjentów i wspieranie rozwoju transplantologii.
W ramach inicjatywy „Program Rozwoju Polskiej Transplantologii i Wsparcia Pacjentów Cierpiących na Nowotwory Krwi”, w 2019 roku Fundacja uruchomiła „Grant Naukowy Fundacji DKMS” skierowany do młodych naukowców, którzy swoją pracę skupiają m.in. wokół transplantologii hematologicznej oraz terapii komórkowych. Porozmawialiśmy z Laureatką I edycji Konkursu dr Agatą Szade, która pracuje nad nową metodą mobilizacji komórek macierzystych ze szpiku do krwi.
Fundacja DKMS: Za kilka miesięcy minie rok od kiedy wygrałaś konkurs o „Grant Fundacji DKMS” i zostałaś laureatką jego pierwszej edycji. Jak to wydarzenie wpłynęło na Twoją pracę i działalność naukową i skąd dowiedziałaś się o konkursie?
O konkursie dowiedziałam się od koleżanki, która z kolei przeczytała o nim na którejś z facebook’owych stron o grantach. Temat konkursu był idealnie dopasowany do naszych badań, więc postanowiłam spróbować, choć szczerze mówiąc za bardzo nie liczyłam na sukces. Można powiedzieć, że grant DKMS dodał mi skrzydeł. Po pierwsze, mam środki na finansowanie badań, a po drugie, mam poczucie, że inni uważają to co robię za ważne.
Fundacja DKMS: Co najbardziej lubisz w pracy naukowej?
Tak naprawdę wszystko (może prawie wszystko ) - nie przepadam za pisaniem grantów, wniosków, raportów itp. Lubię planowanie eksperymentów, przeszukiwanie literatury, bardzo lubię wykonywanie analiz (np. barwień immunohistochemicznych lub immunofluorescencyjnych), ale najbardziej chyba lubię analizować wyniki, zwłaszcza cytometryczne. Jak zacznę, to nie mogę się oderwać, dopóki wszystkiego nie obejrzę z każdej strony.
Fundacja DKMS: Twoja praca jest fascynująca. Jak to się stało, że w swojej działalności naukowej skupiłaś się akurat na tym zagadnieniu?
Tak naprawdę sprawił to przypadek. Protoporfiryna kobaltu (CoPP) jest znanym od dawna aktywatorem oksygenazy hemowej-1 (HO-1), enzymu który przez wiele lat badaliśmy. Podaliśmy myszom CoPP, aby sprawdzić, jak aktywacja HO-1 wpływa na wzrost nowotworu. Zupełnie niespodziewanie zaobserwowaliśmy, że CoPP spowodowała wzrost ilości granulocytów we krwi. Zauważyliśmy także, że jednocześnie wzrosło stężenie czynnika stymulującego tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF). Rekombinowany G-CSF powoduje mobilizację komórek ze szpiku do krwi, jest wykorzystywany w terapii neutropenii oraz do uzyskiwania hematopoetycznych komórek macierzystych do przeszczepienia. Postanowiliśmy więc sprawdzić czy CoPP poprzez indukcję endogennego G-CSF mogłaby działać jako lek w celu mobilizacji komórek.
DR AGATA SZADE, Laureatka I edycji konkursu o Grant Naukowy Fundacji DKMS
Fundacja DKMS: Jesteś młodą mamą i naukowcem. Doba ma tylko 24 godziny. Jak godzisz ze sobą te dwie role?
Zazwyczaj nie jest źle, starsza córka chodzi do przedszkola, a młodsza do żłobka, więc przy dobrej organizacji dajemy jakoś z mężem radę. Mieszkamy blisko kampusu, więc nawet jak trzeba podskoczyć wieczorem czy w weekend, nie ma problemu. Niestety teraz, kiedy przedszkola i żłobki są zamknięte, praca jest mocno utrudniona (delikatnie mówiąc).
Fundacja DKMS: Co mogłabyś powiedzieć, jako laureatka I edycji konkursu o „Grant Fundacji DKMS”, wszystkim tym, którzy będą ubiegać się o nagrodę w jego II edycji? Masz dla nich jakieś wskazówki?
Chciałabym gorąco wszystkich zachęcić do składania wniosków o Grant, bo naprawdę warto. Jeśli chodzi o wskazówki, to z własnego doświadczenia mogę doradzić, żeby dokładnie przeczytać instrukcję i zadbać o skompletowanie wszystkich potrzebnych załączników na czas (czasami trzeba trochę poczekać np. na list poparcia, lepiej nie zostawiać tego na ostatnią chwilę). Przygotować rysunki obrazujące cele/schematy doświadczeń – często łatwiej coś zrozumieć, kiedy jest narysowane. Napisać wszystko jasno i wyraźnie, prostym językiem – zmęczonemu recenzentowi będzie łatwiej czytać.
