O nowotworach krwi

Jakie są rodzaje chłoniaków?

Dziś wiedza na temat chłoniaków jest dużo większa, niż jeszcze kilkanaście lat temu. Wiadomo bowiem na przykład, że jest jednym z najczęściej występujących nowotworów krwi i trzecim pod względem występowania nowotworem, z którym walczą dzieci.

29.06.2023

Co ważne, choroba bywa bardzo podstępna – przez lata nie daje żadnych objawów, a gdy już się pojawią, często nie są jednoznaczne. Aktualnie wyróżnia się ponad sto rodzajów chłoniaków. W naszym artykule wzięliśmy pod lupę kilka.

Chłoniak – co to za choroba?

Chłoniak to najczęstszy rodzaj nowotworu krwi, który atakuje układ chłonny (limfatyczny), na który składają się węzły chłonne, szpik, śledziona, grasica, błona śluzowa przewodu pokarmowego oraz naczynia odpowiedzialne za rozprowadzanie limfy po organizmie. Układ limfatyczny, gdy funkcjonuje prawidłowo, jest jednym z podstawowych systemów układu odpornościowego. Podstawowymi komórkami krwi, które wchodzą w skład układu chłonnego są limfocyty, które zapewniają odporność swoistą, czyli ukierunkowaną do konkretnych czynników chorobotwórczych. Układ ten może niestety zostać zburzony przez powstawanie mutacji komórkowych, które mogą doprowadzić do rozwoju choroby układu chłonnego. Mogą się pojawiać zaburzenia na etapie dojrzewania limfocytów, skutkujące i niekontrolowanymo namnażaniem się nieprawidłowych komórek m. innymi w węzłach chłonnych, szpiku czy innych strukturach układu limfatycznego. Co do zasady, wszystkie chłoniaki są nowotworami złośliwymi o różnych stopniach złośliwości. Choroba jest uleczalna, a rokowania zależą m.in. od rodzaju chłoniaka oraz stadium zaawansowania choroby.

Zapamiętaj!

Węzły chłonne często powiększają się w trakcie infekcji i jest to normalne zjawisko. Pamiętaj jednak, by tego nie ignorować – zwłaszcza, gdy przeziębienie minie, a węzły wciąż pozostają powiększone. W takiej sytuacji najlepiej udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który nas zbada i może zlecić odpowiednie badania w celu dalszej diagnostyki, jeśli to będzie konieczne.

Chcesz pomóc Pacjentom i ich bliskim, szukającym niespokrewnionego Dawcy szpiku?

Podział chłoniaków

Najczęściej chłoniaki dzieli się na:

  • chłoniak ziarniczy – to inaczej mówiąc chłoniak Hodgkinga (stara nazwa: ziarnica złośliwa) lub. W tej grupie chłoniaków występują komórki Reeda-Sternberga. Na chłoniaka tego typu chorują najczęściej osoby młode – kilkunastolatkowie, a także 20- i 30-latkowie oraz osoby powyżej 50. roku życia;
  • chłoniaki nieziarnicze – inaczej mówiąc chłoniaki nie Hodgkina, pochodzą od limfocytów B, T lub komórek NK (naturalnych komórek cytotoksycznych) i są bardzo różnorodne. Dla celów klinicznych dzieli się je na powolne (indolentne) i agresywne . Chłoniaki te dotykają osoby w każdym wieku. Według Światowej Organizacji Zdrowia, do tej grupy zaliczane są takie choroby, jak.: chłoniak Burkitta, chłoniak grudkowy , przewlekła białaczka limfocytowa, szpiczak plazmocytowy (szpiczak mnogi lub inaczej choroba Kahlera).

Chłoniak Hodgkina

  • Chłoniak ziarniczy, zwany inaczej chłoniakiem Hodgkina jest chorobą wyleczalną, o ile zostanie odpowiednio wcześnie zdiagnozowany. Nazwa chłoniaka pochodzi od nazwiska lekarza, Thomasa Hodgkina, który w 1832 roku jako pierwszy na świecie opisał tę chorobę, wskazując m.in. na charakterystyczny jej objaw – niebolesne powiększenie węzłów chłonnych. Jak zostało już wspomniane, najczęściej chorują na niego ludzie młodzi oraz osoby w wieku 50 lat i więcej. Rocznie na 100 tysięcy osób, 3 chorują na chłoniaka Hodgkina.
  • Zmiany w obrębie węzłów chłonnych dotyczą głównie okolic szyi, przepony, pach i śródpiersia. W zależności od lokalizacji, nowotwór może dawać inne objawy, choć zdarza się, że powiększenie węzłów jest jedynym objawem. Poza tym, chorzy mogą cierpieć na tak zwane objawy ogólne: szybką utratę wagi (o 10% w ciągu pół roku), gorączkę, która nagle się pojawia i równie nagle ustępuje, wzmożone pocenie się szczególnie w nocy, uczucie zmęczenia, świąd skóry. Co ciekawe, o ile węzły chłonne w przypadku chłoniaka Hodgkina na co dzień nie bolą, mogą pojawić się dolegliwości bólowe np. po spożyciu alkoholu.

Chłoniak Burkitta

Chłoniak Burkitta to agresywny chłoniak nieziarniczy, w przypadku którego, czas ma ogromne znaczenie w walce o zdrowie. Chłoniak tego typu bowiem bardzo szybko się rozwija i może powodować poważne konsekwencje.. Najczęściej diagnozowane jest u dzieci i młodzieży. Za powstawanie chłoniaka Burkitta odpowiedzialne są między innymi niedobory odpornościowe – zarówno wrodzone, jak i nabyte, a także zakażenie EBV.. Nowotwór zajmuje najczęściej jamę brzuszną, dlatego chory może skarżyć się na dolegliwości bólowe w tej części ciała. Przbieg chłoniaka Burkitta może być bardzo dynamiczny i powodować poważne powikłania w przypadku braku szybko wdrożonego kompleksowego leczenia.

Niekiedy chłoniak Burkitta występuje także np. w śródpiersiu (wówczas może powodować ataki duszności i niekontrolowanego kaszlu) czy w obrębie węzłów chłonnych szyi lub nawet w jamie ustnej, prowadząc do przemieszczenia zębów. Chłoniak Burkitta może również przebiegać z zajęciem szpiku, wówczas powodując istotne zaburzenia w morfologii krwi.

Chłoniak grudkowy

Kolejnym rodzajem chłoniaka jest nieziarniczy chłoniak grudkowy, który jest chorobą o niskim stopniu złośliwości. Podobnie, jak inne rodzaje chłoniaków o powolnym przebiegu, choroba przez długi czas może nie dawać żadnych objawów. Pierwszymi objawami, które wywołują konieczność konsultacji z lekarzem są powiększone węzły chłonne, w postaci niewielkich guzków występujących głównie w okolicach szyi, pach i pachwin. Zwykle zaczyna się od pojedynczego węzła chłonnego, który stopniowo się powiększa – dopiero z czasem następują przerzuty na inne węzły chłonne. Proces ten jest bardzo powolny i często nie daje żadnych objawów, dlatego w zdecydowanej większości przypadków, chłoniak grudkowy jest diagnozowany dopiero w zaawansowanym stadium. Objawy typowe dla tej choroby to m.in. nocne poty, gorączka, która nie jest związana z infekcją, spadek masy ciała (o 10% w ciągu pół roku), a także znacznie powiększone węzły chłonne. Wyróżnia się 4 stopnie zaawansowania chłoniaka grudkowatego:

  • I – zajęty pojedynczy węzeł chłonny lub jedna grupa węzłów chłonnych.
  • II – zajęte są przynajmniej dwa węzły lub grupy węzłów po tej samej stronie przepony.
  • III – zajęte są węzły chłonne po obu stronach przepony, lub dodatkowo - śledziony.
  • IV – zajęte węzły chłonne i narząd pozalimfatyczny (np. szpik kostny, układ nerwowy).

W przypadku Pacjentów w I i II stadium choroby, chłoniak grudkowy może być całkowicie wyleczalny. Choroba na zaawansowanym etapie (III i IV stopień) jest nieuleczalna, ale najczęściej przebiega łagodnie i powoli – średnia długość życia chorego wynosi kilkanaście lat.

Więcej na temat chłoniaków znajdziesz w naszej sekcji o nowotworach krwi: https://www.dkms.pl/dawka-wiedzy/o-nowotworach-krwi.

Dowiedz się więcej o procesie rejestracji i wymaganiach wobec Dawców szpiku. Sprawdź, czy możesz zostać Dawcą i podarować komuś drugą szansę na życie!

Więcej możliwości pomocy
Możesz wspierać nasze działania na różne sposoby i w ten sposób dawać nadzieję na życie wielu Pacjentom chorym na nowotwory krwi.
Więcej o nowotworach krwi