O nowotworach krwi

Jakie są przyczyny chłoniaka, czyli mutacji komórek w obrębie układu limfatycznego?

Czy wiesz, że chłoniak to 3. w kolejności, najczęściej występujący nowotwór u dzieci? Wśród zarówno chłoniaków ziarniczych, jak i nieziarniczych można wyróżnić ok. 100 różnych typów choroby. Według WHO co roku liczba osób, u których wykryto ten nowotwór, wzrasta o ok. 4-5%.

30.06.2023

Objawy łatwo pomylić z innymi schorzeniami albo po prostu je przeoczyć. A jakie są przyczyny chłoniaka?

Przyczyny chłoniaka – co to za choroba?

Mianem chłoniaka określa się grupę chorób nowotworowych, które mają związek z mutacją komórek w obrębie układu limfatycznego, czyli chłonnego. Przyczyny zmian nie zawsze są znane ani zidentyfikowane. Najczęściej dotykają one:

  • limfocytów typu T, (12%)
  • limfocytów typu B, (86%)
  • naturalnych komórek cytotoksycznych (tzw. komórki NK). (2%)

Rodzaj komórki oraz mutacji definiuje objawy oraz typ chłoniaka. Przyczyn właściwie nie da się precyzyjnie określić – czynników ryzyka może być wiele i wcale nie muszą być gwarancją zachorowania. Mimo wszystko jest to jeden z najczęściej występujących nowotworów zarówno u dorosłych, jak i dzieci.

Ciekawostka:
Według statystyk chłoniak stanowi ok.10% przypadków zachorowalności na nowotwory. Z kolei chłoniak Hodgkina stanowi 15% wśród chłoniaków.

Przeczytaj także: Jakie są rodzaje nowotworów krwi?

Warto również zauważyć, że ta choroba znajduje się na 6 miejscu pod względem zachorowalności oraz śmiertelności spowodowanej przez różnego rodzaju nowotwory. Nic zatem dziwnego, że coraz częściej poszukujemy informacji na temat chłoniaka – przyczyn, objawów oraz metod leczenia. Warto o tym wiedzieć, ponieważ nowotwory układu chłonnego często rozpoznawane są w późnej fazie, co znacznie utrudnia walkę o zdrowie i życie.

Ciekawostka:
Jeszcze kilka lat temu w Polsce wykrywano ok. 7500 przypadków chłoniaka rocznie – liczby te mogą dynamicznie wzrastać.

Chłoniak – przyczyny:

Zarówno w przypadku innych chorób nowotworowych, jak i chłoniaka przyczyny bardzo trudno jednoznacznie określić. Lekarze nie są w stanie stwierdzić, co dokładnie było powodem mutacji, ponieważ zwykle przyczyn chłoniaka jest kilka. Trudno również o jakiekolwiek działanie profilaktyczne, skoro zachowania organizmu w tym przypadku nie da się przewidzieć. Przede wszystkim mówi się więc o czynnikach ryzyka.

Chcesz pomóc Pacjentom i ich bliskim, szukającym niespokrewnionego Dawcy szpiku?

Chłoniak - czynniki ryzyka:

  • otyłość (BMI >30%),
  • predyspozycja genetyczna,
  • choroby autoimmunologiczne, np. celiakia, reumatoidalne zapalenie stawów czy inne,
  • infekcje wirusowe, np.: zakażenie wirusem EBV (Epsteina Barr), , HIV, HCV, HTLV,
  • infekcje bakteryjne, np.: Helicobacter pylori, Campylobacter jejuni i inne
  • pierwotne i wtórne niedobory odporności (np. po zastosowaniu leków immunosupresyjnych),
  • stan po przeszczepieniu komórek krwiotwórczych lub narządów
  • stan po chemioterapii lub radioterapii,
  • praca w niebezpiecznych warunkach np. w kontakcie z pestycydami, azbestem, benzenem albo promieniowaniem jonizującym.

Przyczyny chłoniaka mogą mieć więc związek ze środowiskiem, genetyką albo dotyczą wykonywanej pracy, działania układu immunologicznego oraz infekcji. Powody różnią się w zależności od typu nowotworu układu chłonnego.

To może Cię zainteresować: Jakie są przyczyny białaczki?

Przyczyny agresywnego chłoniaka rozlanego, z dużych komórek B

Tak zwane chłoniaki DLBCL występują najczęściej – szacuje się, że stanowi ok. 35% wszystkich chojniaków agresywnych.

Warto wiedzieć:
Według statystyk w Europie chłoniaka rozlanego z dużych komórek B rozpoznaje się u kilkanaście przypadków rocznie na 100 tysięcy osób.

A jakie mogą być przyczyny? Chłoniak DLBCL może być spowodowany przez:

  • pracę w przemyśle chemicznym i kontakt z trującymi środkami,
  • przypadki chłoniaka wśród członków rodziny,
  • choroby autoimmunologiczne np. zespół Sjörgrena czy reumatoidalne zapalenie stawów,
  • wirusowe zapalenie wątroby typu C,
  • niska odporność spowodowaną, chociażby przez wirusa HIV.

Chłoniak Hodgkina – przyczyny

Na ten nowotwór chorują najczęściej osoby w wieku 20-40 lat lub po 50 roku życia. Osoby powyżej 65 roku stanowią wyłącznie 20% wszystkich przypadków chłoniaka Hodgkina (inna nazwa: chłoniak ziarniczy. Stara nazwa: ziarnica złośliwa). Przyczyny chłoniaka trudno wykryć, ponieważ nowotwór dotyczy przede wszystkim osób młodych, sprawnych i aktywnych.

Warto wiedzieć:
Bez względu na przyczyny chłoniaka Hodgkina, ok. 85% przypadków udaje się wyleczyć. Wszystko dzięki dostępowi do nowoczesnych metod leczenia onkologicznego.

Chłoniak Hodgkina – przyczyny nowotworu:

  • chorzy wśród członków rodziny,
  • zakażenia wirusem Epsteina-Barr (EBV) – stwierdza się u ok. 30-40% przypadków,
  • zaburzenia immunologiczne,
  • narażenie na promieniowanie jonizujące i leczenie immunosupresyjne,
  • wirus HIV – zakażenie zwiększa ryzyko 10-krotnie.
  • Wirusy HCV, CMV, HTLV

Objawy nie są charakterystyczne. Może to być wysoka gorączka powyżej 38 stopni trwająca dłużej niż 2 tygodnie, pocenie się w nocy oraz spadki wagi powyżej 10% masy ciała. Dodatkowy niepokój powinny szczególnie wywołać powiększone węzły chłonne. W takiej sytuacji należy udać się do lekarza, nawet jeśli dolegliwości nie powodują bólu (czasem stwierdza się bolesność powiększonych węzłów chłonnych po spożyciu alkoholu).

Przyczyny chłoniaka grudkowego

W przypadku tego typu chłoniaka przyczyny nie są znane. Choroba przez większość czasu przebiega skąpo- lub bezobjawowo. Przeważnie uwagę zwracają dopiero znacznie powiększone węzły chłonne. Dotyczy przede wszystkim osób starszych powyżej 60 roku życia. Średnia przeżycia to ok. 7-10 lat, ale 20% chorych żyje z nowotworem nawet 20 lat.

Warto wiedzieć:
W przypadku Europy Zachodniej chłoniak grudkowy stanowi ok. 20-30% wszystkich przypadków chłoniaków. Natomiast w Polsce wynik ten wynosi ok. 10%.

Dowiedz się więcej o procesie rejestracji i wymaganiach wobec Dawców szpiku. Sprawdź, czy możesz zostać Dawcą i podarować komuś drugą szansę na życie!

Więcej możliwości pomocy
Możesz wspierać nasze działania na różne sposoby i w ten sposób dawać nadzieję na życie wielu Pacjentom chorym na nowotwory krwi.
Więcej o nowotworach krwi