Czy grupa krwi może się zmienić po przeszczepieniu szpiku kostnego?
Czy wiesz, że krew jest przetaczana na świecie co ok. 3 sekundy? Nie da się jej wyprodukować w laboratorium (choć trwają nad tym wciąż badania naukowe) – to bezcenne lekarstwo ratujące życie.
Średnio 1 na 10 osób przebywających w szpitalu potrzebuje jej co 1 minutę, aby żyć i normalnie funkcjonować. W kontekście przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych, przeważnie mówi się o zgodności tkankowej, jednak czy grupa krwi musi być taka sama u Dawcy i Pacjenta? Czy po przeszczepieniu szpiku może dojść do zmiany grupy krwi? Odpowiedzi poznasz w artykule.
Grupa krwi Dawcy – czy musi być taka sama jak Pacjenta?
Znalezienie odpowiedniego Dawcy szpiku nie należy do łatwych zadań – szansa wynosi 1:20 000, a w przypadku rzadkich typów genotypów nawet 1 do kilku milionów. Liczby te trudno przetworzyć w głowie, tym bardziej że zachorowalność na choroby nowotworowe krwi (w tym białaczki) wcale nie spada. Szacuje się, że w Polsce rocznie niemal 1,5 tysiąca chorych potrzebuje transplantacji szpiku, aby móc pokonać chorobę. Moment znalezienia zgodnego Dawcy to wielki sukces i radość, ale również niepewność.
Przeszczepione krwiotwórcze komórki macierzyste mają za zadanie odbudować układ krwiotwórczy i sprawić, że zacznie on poprawnie działać, produkując krew. Nowy, zdrowy szpik pochodzący od zdrowego Dawcy odbudowuje taką samą krew, jak to się odbywało w organizmie Dawcy. Dlatego też grupa krwi chorego po wyzdrowieniu jest taka sama, jak u Dawcy szpiku, jeśli nawet wyjściowo była różnica. W związku z tym grupa krwi Dawcy nie musi być identyczna, jak ta Biorcy ale zostanie na identyczną już po transplantacji.
Inaczej jest jednak w przypadku, gdy Pacjent potrzebuje przetoczenia krwi – wtedy zgodność grupowa oraz w zakresie czynnika Rh jest kluczowa i decyduje o powodzeniu transfuzji. Nawet 450 ml krwi może uratować życie 3 osobom. Dlatego warto pamiętać o honorowym oddawaniu krwi, której często również brakuje, podobnie jak Dawców szpiku.
To może Cię zainteresować: Jakie są rodzaje przeszczepień komórek macierzystych
Grupa krwi Dawcy nie ma tak istotnego znaczenia w przypadku przeszczepienia szpiku, chociaż znaczna część społeczeństwa wciąż o tym nie wie. Świadczą o tym, chociażby badanie przeprowadzone przez Fundację DKMS z pomocą agencji badawczej Biostat. Niemal 26% respondentów uważało, że grupa krwi Dawcy i Biorcy musi być taka sama, aby doszło do udanego przeszczepienia szpiku. To jednak niejedyna kwestia, która zastanawia potencjalnych Dawców.
Często pada również pytanie, czy grupa krwi może się zmienić po przeszczepieniu szpiku. Okazuje się, że to jedyny przypadek, kiedy faktycznie może się tak wydarzyć. Pacjent przejmuje grupę krwi Dawcy stopniowo – lekarze muszą kontrolować ten proces, aby zmiana nie była zbyt gwałtowna dla i tak osłabionego już organizmu chorego. Dzieje się tak zarówno w przypadku rodzeństwa, jak i niespokrewnionych „bliźniaków genetycznych”. Chociaż na temat leczenia Pacjentów hematoonkologicznych powstało wiele mitów, zdecydowanie zmiana grupy krwi po przeszczepieniu szpiku to medyczny fakt.
Przeczytaj także: Co to jest szpik kostny i czym są komórki macierzyste
Zmiana grupy krwi po przeszczepieniu szpiku – co dzieje się z organizmem?
Dla niektórych odpowiedź twierdząca na pytanie, czy może się zmienić grupa krwi, po transplantacji szpiku wciąż budzi zaskoczenie. Jest to jednak niepowtarzalny fakt, który można naukowo wyjaśnić. Dzieje się tak, ponieważ przekazany choremu szpik na nowo wytwarza krwinki czerwone z antygenami Dawcy.
Chociaż grupa krwi Dawcy nie musi być zgodna z tą u Biorcy, lekarze muszą ją znać w sytuacji konieczności transfuzji krwi po transplantacji szpiku. W zależności od tego, jaka była różnica pomiędzy grupami krwi i czynnikiem Rh u Dawcy i Biorcy, w przypadku konieczności transfuzji składników krwiopochodnych konieczne jest ich odpowiednie dobranie. Lekarze posługują się specjalnymi algorytmami postępowania biorąc pod uwagę także czas, który minął po transplantacji szpiku. Proces zamiany grup krwi jest stopniowy, a całkowita zmiana następuje po ok. 3 miesiącach od transplantacji. Na szczęście, zapotrzebowanie na transfuzje preparatów krwiopochodnych z czasem maleje i już po kilku tygodniach od przeszczepienia jest rzadko wymagane.
Dowiedz się więcej o procesie rejestracji i wymaganiach wobec Dawców szpiku. Sprawdź, czy możesz zostać Dawcą i podarować komuś drugą szansę na życie!
